รายละเอียดเกร็ดความรู้จากเอกสารโบราณ

ตำราไม้ดัด
หมวดหมู่: เกร็ดความรู้จากเอกสารโบราณ เผยแพร่เมื่อ: 24 ต.ค. 2567โดย:Sawinee Khonkaenจำนวนผู้เข้าชม:172
เรียบเรียงโดย : นางศิวพร เฉลิมศรี

           ถ้าจะกล่าวถึงตำราไม้ดัดที่มักจะใช้อ้างถึงกันในหมู่ผู้เล่นไม้ดัดนั้น จะต้องปรากฎชื่อโคลงตำราไม้ดัดของหลวงมงคลรัตน์ (ช่วง  ไกรฤกษ์) อยู่ด้วยเสมอ และยังเป็นตำราไม้ดัดเล่มแรก แม้ภายหลังมีการพิมพ์หนังสือเกี่ยวกับเรื่องไม้ดัด แต่ก็มักนำโคลงตำราของหลวงมงคลรัตน์ (ช่วง  ไกรฤกษ์) มาใช้ประกอบด้วยเสมอ ดังนั้นจึงจะนำเสนอโคลงตำราไม้ดัดมาให้ได้ชมกัน

          โคลงตำราไม้ดัดคำโคลงของขุนท่องสื่อ (มีภาพต้นไม้ดัดระบายสี)  เป็นหนังสือสมุดไทยขาว เลขที่ ๒๓  อยู่ในหมวดตำราเบ็ดเตล็ด บันทึกบนสมุดไทยขาวด้วยเส้นรงค์ (ดินสอ,หมึก,น้ำยา) อักษรไทย ภาษาไทย มีภาพวาดไม้ดัด ๒๔  ภาพ  ผู้ที่แต่งตำราไม้ดัดคำโคลงเล่มนี้ คือ ขุนท่องสื่อ (เสมียนตรากรมท่าซ้าย) เป็นตำแหน่งนี้จีนล่ามนายอำเภอสังกัดกรมเจ้าท่ากรมเจ้าท่า  ซึ่งเป็นตำแหน่งเดิมตอนเริ่มรับราชการของหลวงมงคลรัตน์ (ช่วง  ไกรฤกษ์)  ต่อมาได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นหลวงมงคลรัตนราชมนตรี และเลื่อนขึ้นเป็นพระมงคลรัตนราชมนตรี กรมสรรพากรใน ปรากฏในสำเนาสัญญาบัตร การแต่งตั้งขุนนางไทยในสมัยรัชกาลที่ ๕ เรื่องตั้งขุนนาง ปีมโรงสัมฤทธิศก ท่านได้เรียนวิชาทำไม้ดัดจากพระด้วงหรือนายด้วง ซึ่งเคยรับราชการในกรมมหาดเล็ก เป็นข้าราชการในกรมสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรีที่ทรงใช้สอยในเรื่องต้นไม้ดัด

 

บรรณานุกรม

กองจดหมายเหตุแห่งชาติ  กรมศิลปากร.  การแต่งตั้งขุนนางไทย สมัยรัชกาลที่ ๕.  กรุงเทพฯ:โรงพิมพ์การ

ศาสนา,๒๕๒๑.

“โคลงตำราไม้ดัดคำโคลงของขุนทองสื่อ (มีภาพต้นไม้ดัดระบายสี).”  หอสมุดแห่งชาติ.  หนังสือสมุดไทยขาว. 

อักษรไทย.  ภาษาไทย.  เส้นรงค์ (ดินสอ,หมึก,สีน้ำยา).  ม.ป.ป.  เลขที่ ๒๓.  ๒๗ หน้า.  หมวดตำราเบ็ดเตล็ด.  

สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. โคลงตำราไม้ดัด และทารกาภิบาล ของหลวงมงคลรัตน์

(ช่วง  ไกรฤกษ์).  กรุงเทพฯ:ศิริชัยการพิมพ์,๒๕๖๑.

 

Tags

กระบวนแห่           แกงปลาไหล           เขาโค           คัมภีร์           คัมภีร์ใบลาน           คัมภีร์ประถมจินดา           คาถาป้องกันอสนีบาต           คาถาเย ธมฺมา           ค่าวพระอภัยมณี           เครื่องราชูปโภค           จรดจดจาร           จารึกในประเทศไทย           ช้าง           ช้างต้น           ช้างเผือก           ดวงชะตา           ดำน้ำ           เด็ก           ตำรา           ตำราชกมวย           ตำราแผนคชลักษณ์           ตำราฝังหลักเมือง           ตำราไม้ดัด           ตำราโหราศาสตร์           ทวารวดี           ทางชลมารค           ทำนา           เทวดา           นกกระทา           นกเขา           นครเมกกะ           นโม           น้ำฝนต้นข้าว           บัญชีเลก           ใบจุ้ม           ประกาศห้าม           ปลูกเรือน           ปัญญาบารมีหลวง           ผอม           พระไตรปิฎก           พระเทพกุญชร           พระพุทธเจ้า           พระราชพิธี           พระสมุดตำรา           พระอภิธรรม           พาหนะ           พิชัยสงคราม           ฟ้าผ่า           มวยไทย           มหามงคลนารี           เมฆ           แม่ซื้อ           ร้อยดอกไม้           ราชครู พระยา ราชา เสนา มนตรี           เรือพระที่นั่ง           ลักษณะพิสูท           ลุยเพลิง           ว่านยา           ศิลาจารึก           สุนัข           เสาแปดเหลี่ยม           แส๊กอะลี           หนังสือสมุดไทย           หนังสือสมุดไทยขาว           หลักเมือง           หลังปัลลวะ           หัวป่าก์พ่อครัว           ห้ามกล่าวทัก           หินบดยา           อนุตตานทีปนี           อ้วน           อักษรขอม           อักษรปัลลวะ           โอม