รายละเอียดรายงานการสำรวจเอกสารโบราณ

เมื่อวันที่13 - 16 พฤษภาคม 2559 นายทีปวัจน์ ศรีวัชรวิชญ์ นักภาษาโบราณชำนาญการพิเศษ หัวหน้ากลุ่มหนังสือตัวเขียนและจารึก สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม พร้อมกับคณะ นมัสการพระภัคพล ภคฺครปญฺโญ รักษาการเจ้าอาวาสวัดพระแก้ว อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย เพื่อขออนุญาตสำรวจเอกสารโบราณและได้ดำเนินการสำรวจเอกสารโบราณและโบราณวัตถุ ร่วมกับผู้ใหญ่บ้านทรงพล เกตุโสภา และนางสาวชลลดา สังวร หัวหน้าพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงแสน ตามข้อสั่งการของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม (นายวีระ โรจน์พจนรัตน์) จากการสำรวจพบเอกสารโบราณและโบราณวัตถุ ดังนี้
1. จารึกฐานพระพุทธรูปสัมฤทธิ์ 1 องค์ จารึกด้วยอักษรธรรมล้านนา ภาษาไทยล้านนา ระบุ จ.ศ.1204 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2385 สมัยรัชกาลที่ 3
2. คัมภีร์ใบลานประมาณ 300 ผูก ส่วนใหญ่เป็นคัมภีร์เรื่องกรรมวาจาวิธิ ซึ่งเป็นเรื่องเกี่ยวกับวิธีและขั้นตอนการอุปสมบท
3. หนังสือสมุดไทย 1 เล่ม สภาพชำรุด
4. วิหารจำลองมีลายรดน้ำ ปรากฏอักษรธรรมล้านนา ภาษาไทยล้านนา ระบุ จ.ศ. 1209 ซึ่งตรงกับ พ.ศ. 2390 สมัยรัชกาลที่ 3
ทั้งนี้ได้ประสานผู้ใหญ่ทรงพล กำหนดไปจัดกิจกรรมส่งเสริมความรู้พัฒนาเครือข่ายเอกสารโบราณที่วัดพระแก้ว อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย เพื่อเผยแพร่ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการดูแลรักษาเอกสารโบราณ ในเดือนกรกฎาคม 2559
นอกจากนี้คณะสำรวจฯ ได้รับข้อมูลจากหัวหน้าพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงแสน ว่าได้รับเอกสารโบราณ และจะมอบให้หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก เชียงใหม่ จึงเดินทางไปสำรวจพบว่าเป็นคัมภีร์ใบลานและหนังสือสมุดไทย จำนวน 60 รายการ ที่จะต้องดำเนินการลงทะเบียนและจัดเก็บตามหลักวิชาการต่อไป
จากการสำรวจเอกสารในครั้งนี้ แสดงให้เห็นถึงคุณค่าและความสำคัญของมรดกทางวัฒนธรรมทางด้านอักษรและภาษาโบราณมีที่บ่งชี้อายุสมัยของเอกสารโบราณและวัตถุโบราณที่ได้บันทึกรูปอักษรไว้ ถือเป็นการสืบทอดภูมิปัญญาและบันทึกทางประวัติศาสตร์ จากอดีตจนถึงปัจจุบัน แล้วส่งต่อไปยังลูกหลานในอนาคตให้คงอย่างอย่างยั่งยืน และมีการนำภูมิปัญญาหรือความรู้ไปสร้างนวัตกรรมใหม่เพื่อสร้างมูลค่าให้สังคมอย่างกว้างขวางต่อไป