เรียบเรียงโดย : นายจุง ดิบประโคน
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะฯ คาถาบทนี้เป็นบทที่ เราชาวพุทธนั้นคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี ก่อนจะประกอบกิจ คนเฒ่าคนแก่มักพาไหว้ พระโดยต้องตั้งนะโม ๓ จบก่อนทุกครั้ง แล้วค่อยตามด้วยคาถาต่างๆ ซึ่งใครบ้าง จะรู้ว่า บทนี้มีที่มาที่ไปอย่างไร และใครเป็นคนกล่าว สืบสาวราวเรื่องจากคัมภีร์ ต่างๆ อาจจะสร้างความกระจ่างได้บ้าง ว่าใครเป็นคนกล่าวคำเหล่านี้ตั้งแต่คำอัน เป็นปฐม จนคำอวสาน เมื่อได้ศึกษาค้นคว้าจากเอกสารโบราณ พบว่า ในคัมภีร์ ฎีกานะโม ได้ให้คำตอบเพื่อคลายความสงสัยไว้ดังนี้ ...