เรียบเรียงโดย : นางศิวพร เฉลิมศรี นักภาษาโบราณชำนาญการพิเศษ กลุ่มหนังสือตัวเขียนและจารึก
"ต้นแผนปลิง"
หนังสือสมุดไทยดำ ในหมวดตำราเวชศาสตร์ เลขที่ ๑๔๗ เรื่อง ต้นแผนปลิง ฉบับหม่อมเจ้าทัศนาและหลวงแก้วกาญจนเขต มอบให้หอสมุดแห่งชาติ เมื่อวันที่ ๒ มีนาคม ๒๔๗๑ มีเนื้อหาว่าด้วยการใช้ปลิงในการรักษาโรคของไทย ซึ่งเป็นภูมิปัญญาที่ใช้ได้ผลดีมาตั้งแต่โบราณ หนังสือสมุดไทยเล่มนี้จะบอกถึงชนิดของปลิง ตำแหน่งที่ใช้ในการรักษา ระยะเวลาตามจันทรคติที่เหมาะสมและไม่เหมาะสมในการรักษาโรค ซึ่งเป็นหลักฐานบ่งบอกให้ทราบถึงความแพร่หลาย และความชำนาญในการใช้ปลิงรักษาโรค หรืออาการต่างๆ เช่น โรคต้อ โรคความดันโลหิตสูง โลหิตทุจริต และรักษาฝีต่าง ๆ
บรรณานุกรม
“ต้นแผนปลิง.” หอสมุดแห่งชาติ. หนังสือสมุดไทยดำ. อักษรไทย. ภาษาไทย. เส้นรงค์(ดินสอ,หรดาล). ม.ป.ป.
เลขที่ ๑๔๗. หมวดตำราเวชศาสตร์