บทความด้านจารึกและเอกสารโบราณในนิตยสารศิลปากร

พิมพ์พรรณ ไพบูลย์หวังเจริญ

ตำราพระโอสถพระนารายณ์เป็นชื่อที่ตั้งตามเนื้อหาในเล่ม โดยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ สภานายกหอสมุดวชิรญาณสำหรับพระนคร ได้กล่าวไว้ในคำนำหนังสือซึ่งคณะเจ้าภาพได้มาแจ้งความขอรับพิมพ์หนังสือในหอพระสมุดฯ เพื่อเป็นของแจกในงานปลงศพ นายปั่น ฉายสุวรรณ เมื่อ พ.ศ. 2466 ซึ่งเป็นคำนำในการจัดพิมพ์ครั้งที่ 3 ความว่า "มีตำราพระโอสถซึ่งหมอหลวงได้ประกอบถวายสมเด็จพระนารายณ์มหาราชหลายขนาน ปรากฏชื่อหมอ แลวันคืนที่ได้ตั้งพระโอสถนั้น ๆ จดไว้ชัดเจนอยู่ในระหว่างปีกุน จุลศักราช 1021 (พ.ศ. 2202) จนถึงปีฉลู จุลศักราช 1023 (พ.ศ. 2204) คือระหว่างปีที่ 3 จนถึงปีที่ 5 ในรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์มหาราช" สรุปความว่าเมื่อสภานายกคัดเลือกเรื่องที่เห็นว่าดี มีผู้คนสนใจมากมาเตรียมเป็นต้นฉบับแล้ว ได้ทรงตั้งชื่อหนังสือที่สื่อสาระในเรื่อง ให้น่าสนใจตามไปด้วย