บทความด้านจารึกและเอกสารโบราณในนิตยสารศิลปากร

ยุวเรศ วุทธีรพล

สัตว์เลี้ยงเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับสังคมไทยมาแต่โบราณ สัตว์ปีกจำพวกนกก็เป็นที่นิยมเลี้ยงไว้เพื่อความสวยงามและหย่อนใจ พบเอกสารโบราณหลายเล่มเกี่ยวกับตำราดูลักษณะนกต่าง ๆ ซึ่งให้บริการศึกษาค้นคว้าอยู่ที่กลุ่มหนังสือตัวเขียนและจารึก สำนักหอสมุดแห่งชาติ นับเป็นองค์ความรู้ประเภทหนึ่งที่บันทึกสืบต่อกันมา เรื่องราวและเนื้อหาส่วนใหญ่เป็นการบอกลักษณะทางกายภาพของนก สำหรับการคัดเลือกคุณลักษณะที่ดีในการเลี้ยง นอกจากนั้นยังมีเนื้อหาบางส่วนกล่าวถึงอาการเจ็บป่วย โรค และการใช้ยาสมุนไพรในการรักษา ประเด็นที่น่าสนใจเหล่านี้ไม่เคยมีผู้ศึกษาเรื่องการรักษานกจากเอกสารโบราณมาก่อน ซึ่งจัดแสดงให้เห็นถึงกระบวนการบันทึกความรู้วิธีการจำแนกโรค แนวทางการรักษา ทั้งยังเป็นประวัติศาสตร์ด้านการรักษาโรคในสัตว์ปีกที่เก่าที่สุดของไทยที่มีการบันทึกด้วยลายลักษณ์อีกด้วย