บทความเกร็ดความรู้จากเอกสารโบราณ

ตำราชกมวย

“มวยไทย” กีฬาที่กำลังเป็นที่นิยมเรื่องอย่างแพร่หลาย  ในโอกาสที่คณะกรรมการโอลิมปิคแห่งชาติฝรั่งเศส อนุญาตให้สหพันธ์สมาคมมวยไทยนานาชาติ (IFMA) นำกีฬามวยไทยไปจัดการแข่งขันรูปแบบสาธิตที่โอลิมปิค 2024 “ปารีส 2024” ณ ประเทศฝรั่งเศส ในปีนี้   นับเป็นเรื่องน่ายินดีที่เราจะได้ช่วยกันผลักดัน ให้ “มวยไทย” ได้บรรจุเป็นกีฬาแข่งขันในโอลิมปิค ฤดูร้อน ต่อไปในอนาคต

ตำราชกมวย เล่มนี้ สำนักหอสมุดแห่งชาติได้รับมอบจาก หม่อมเจ้าปิยภักดีนารถ เมื่อ พ.ศ.2464  เนื้อหาทั้งหมดเป็นภาพวาดลายเส้นแสดงท่าทางการชกมวยของนักมวยท่าละ 1 คู่ ไม่ระบุชื่อท่าทาง แต่มีข้อความเขียนกำกับตอนท้ายแต่ละท่า เช่น

"ท่าแม่ไม้ที่ 1 ต่อด้วยท่าแก้แม่ไม้ท่าที่ 1 เรียงลำดับตามภาพไปจนถึง ท่าแม่ไม้ที่ 12  และ ท่าแก้แม่ไม้ที่ 9  จากนั้นจึงเป็นภาพลูกไม้ที่ 1 ต่อด้วยท่าแก้ลูกไม้ที่ 1 เรียงลำดับไปจนถึง ลูกไม้ที่ 12 และท่าแก้ลูกไม้ที่ 12  ยกเว้นลูกไม้ที่ 9-11 ไม่มีท่าแก้  รวมทั้งหมด 46 ท่า"

 ครูมวยจึงต้องตีความท่าทางในภาพที่ปรากฏ เพื่อให้สามารถระบุชื่อท่าได้รวมทั้งการอธิบายเป็นการเคลื่อนไหวของนักมวยขณะชก  ทั้งนี้เคยมีการศึกษาโดยครูมวยสายท่าเสาและพระยาพิชัยดาบหัก ไว้ในหนังสือมวยไทยเดิม  ผู้เรียบเรียงจึงขอยกตัวอย่างพอให้เป็นแนวทางดังนี้

          แม่ไม้ที่ 5  องคตควงพระขรรค์  ท่าแก้ คือ รักแร้จับหรือหักแขน

          แม่ไม้ที่ 8  คชสารกวาดหญ้า    ท่าแก้ คือ ล่วงแดนเหรา

          ลูกไม้ที่ 1  นาคาพ่นไฟกาฬ      ท่าแก้ คือ ยอเขาพระสุเมรุ

          ลูกไม้ที่ 7  พระพายล้มสิงขร    ท่าแก้ คือ ประหารราชสีห์   เป็นต้น

 

            ตำราชกมวย จึงเป็นขุมทรัพย์ของวิชามวยไทยที่ยังต้องมีการศึกษาวิเคราะห์และตีความกันต่อไปอย่างมีหลักเกณฑ์โดยครูมวยผู้มีความรู้ความชำนาญในแต่ละสายทั้งมวยโคราช  มวยลพบุรี  มวยไชยา และมวยไทยท่าเสา/พระยาพิชัยดาบหัก เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อวงการมวยไทยอย่างสูงสุด

บรรณนานุกรม

ตำราชกมวย.  หอสมุดแห่งชาติ.  หนังสือสมุดไทยดำ.  อักษรไทย.  ภาษาไทย.  เส้นขาว.  ม.ป.ป.  เลขที่ 11.  

         หมวดตำราภาพ.

สมพร  แสงชัย และคณะ.  มวยไทยเดิม.  กรุงเทพฯ:  ทิพย์เนตร์การพิมพ์, 2557.